Përse Kalabardha?

Toponimin antik të saj, të vendosur nga vetë popullsia vendase, fiset ilire, e kanë ndryshuar të huajt në rrjedhën historike. Emri i lashtë shqip i kësaj treve iliro-arbërore është Kalabardhë. Burrat e saj kanë ushtruar historikisht profesionin e ndërtimtarisë dhe në atë kohë ishin të mirënjohur si mjeshtër të ndërtimit të kalave, në trojet shqiptare e në gjithë trevën e Ballkanit. Ndaj, krahina e tyre u quajt Kalabarda (Kalabardha). Kur erdhën sllavët në këtë krahinë, në shekullin e 8-të, nuk mund të artikulonin emrin e saj Kalabarda, por me “ll” – Kallabarda dhe më vonë u transformua në Gollobordë. Kujtojmë vetëm faktin që banorët e shumtë kalabardhas, që ikën në Itali në shekullin e 15-të, pas vdekjes së Skënderbeut dhe rënies së vendit nën pushtimin osman, duhet të kenë ndikuan dhe mbajtur emërtimin e toponimit nga erdhën – Kalabardha. 

 

Emri Gollobordë, në sllavisht, nuk është i lidhur me tokën e krahinës si të zhveshur nga bimësia. Pretendimi i toponimit bazuar në pamjen e terrenit nuk qëndron, pasi territori i Kalabardhës është shumë i veshur në bimësi, më tepër se shumë krahina të tjera, se ka parkun natyral kombëtar Shebenik-Jablanicë, masivet pyjore etj. Pra, emërtimi Gollobordë është vendosur nga sllavët për qëllimet e tyre zaptuese të kësaj kalaje iliro-arbërore, si shumë emërtime të vendeve e zonave të tjera në tokat shqiptare që ata pushtuan deri në bregdetin jugor të Shqipërisë si Novoselë – për fshat i ri, Çorovodë – për Ujë të Zi, Smokthinë – për vend të mjegullës, Zagori – për vend të lartë etj. Ky emërtim nuk e nderon këtë trevë dhe këtë popullsi kreshnike shqiptare, se nuk e përfaqëson identitetin e vërtet. Prandaj duhet ndërruar sa më parë dhe t’i vihet identiteti i vërtetë: Kalabardhë, sepse ka të bëj me ruajtjen e identitetit dhe jo me ruajtjen e historisë. Historia të qëndrojë e shkruar nëpër letra, nëpër shkrime dhe jo në toponime, që lënë shteg për synime nacionaliste, siç po përdoret ka shekuj.